I) Savaş kavramına kısa bir bakış
Savaş, ülkeler, bloklar ya da bir ülke içerisindeki büyük gruplar arasında gerçekleşen topyekün silahlı mücadele. Savaşlar genellikle dini, milli, siyasi ve ekonomik amaçlara ulaşmak için gerçekleştirilir. Kullanılan silahlara, amaçlara, taraflara ve gerçekleştiği yerlere göre farklı şekillerde adlandırılırlar. Örneğin nükleer savaş, meydan savaşı, iç savaş, dini savaş (cihad, haçlı seferi) dünya savaşı. Karşı tarafı yıldırmak, maddi ve manevi zarar vermek için gerçekleştirilen silahsız faaliyetler de genellikle savaş tanımına dahil edilirler.
Anadolu uygarlıklarına bakacak olursak, en bilindik savaşlardan birisi olan Kadeş Savaşı, Anadolu uygarlıklarının savaştaki konumu için bir örnektir.
Kadeş Savaşı, Hititler ile Mısır arasında yapılan, tarihteki en fazla savaş arabasının kullanıldığı söylenen savaştır. MÖ 1274 yılında yapılan savaşın nedeni savaşın çıkış nedeni bugünkü Suriye sınırları içinde kalan Amurru ve Amka toprakları gibi büyük ticaret yollarını ele geçirmektir.
Hitit ordusunda 3.000 savaş aracı ile 17.000 zırhlı asker, Mısır ordusunda ise 4 bölükten oluşan, herbirine bir tanrının ismini verdiği (Amon, Ra, Ptah, Seth) 20.000 asker ve 2.000 savaş aracı vardı. Mısır kralı II. Ramses Amon'un başında duruyordu.
Hitit casusları Mısır ordusu Asi nehrini geçmeden Hititlerin Halep yakınlarında olduğunu Mısır ordusu içine yaydı. Bunun üzerine II. Ramses tümeni Amon ile beraber diğer tümenlerle arasını çok fazla açtı. Birliklerin arasının açılmasını fırsat bilen Hitit kralı Muvatalli Mısır ordusuna bir baskın düzenledi. Savaşı kazandıklarını düşünen Hitit ordusu savaş ganimetlerini toplamaya başladı. Bunun üzerine Mısır ordusu toparlanıp karşı taarruza geçti ve böylece II. Ramses mutlak yenilgiden kurtuldu. Bazı kaynaklarda II.Ramses'e Tanrı Amondan ilahi bir güç alarak Hitit ordusunun askerlerini yarıp geçtiği söylenir.
Savaşın sonucu tamemen belli olmamakla birlikte Amurru ve Amka toprakları ellerinde kalmıştır. Mısır kayıtlarına göre II. Ramses bir zafer kazanmıştır.
Sonucunda Hititler ve Mısır arasında tarihin ilk yazılı barış antlaşmalarından biri olarak sayılan Kadeş Barış Antlaşması imzalanmıştır.
II) Savaş Teknolojisi
-Silah teknolojisinin gelişimi
Anadolu medeniyetlerinde, silah teknolojisi fazla gelişmemiştir. Yapılan savaş tabletlerinden ve bulunan bazı kalıntılardan, kullanılan başlıca silahların mızrak, ok, hançer ve kalkan gibi aletler olduğunu anlayabiliyoruz.
Mızraklar çoğu zaman kil veya metalden yapılmışlardır. Uzunluk olarak çok uzun değildirler, çoğu zaman kılıçtan biraz daha uzun olurlar. Ağır olmakla beraber kullanımı da zordur çünkü bazı mızrakların tamamı keskin biçimdedir veya el kesmeyecek biçimde tasarlanmış kısımları yoktur. Mızrağın çok sık kullanılmasına karşın, genellikle mızrakçılardan küçük asker grupları kurulup yönetilir. Savaş esnasında mızrak bazen kullanışlı olabiliyor. Çünkü atlılarla savaşırken mızrak çok işe yarayabiliyor. At çok hızlı mesafe katettiğinden dolayı ok kullanılamaz, yakından savaşılamayacağı için de hançer gibi silahlar kullanılamaz. Dolayısıyla küçük asker grupları kurup, mızraklarla, atlılara karşı savunma birliği kurulur.
Yine yapılan tabletlerden anlayabiliyoruz ki oklar genelde at arabası üstünde olan okçular tarafından kullanılıyor. Böylece hareket halindeyken, durmak zorunda kalmayıp, askerlere hemen saldırma fırsatını bulabiliyorlardı. Fakat yine mızrakçılarda olduğu gibi küçük gruplar halinde ayrılırlardı. Arabada genelde mızrakçılar da bulunurdu. Bazı kaynaklarda bunun sebebinin okçuların gerekli mesafeyi sağlayamamaları durumunda, mızrakçıların savaşabileceği için olduğu, bazı kaynaklarda ise; arabaların çok sayıda olmamasından dolayı, ani tehditler karşısında çok sayıda asker taşınabilmesi için olduğu yazılır. Okun kullanışlılığı ise tartışılabilir savaş aletlerinden biridir. Çünkü yakın mesafede zorluklar çıkarmasına karşın, çoğu tabletlerde öldürülen savaşçıların ok tarafından öldürüldüğü gösterilir.
Hançerler ise kil veya metal yapımı olur. Çok yakın mesafede tercih edilen bir silahtır. Genellikle askerler tarafından ikinci silah olarak kullanılır, bir okçunun yay ve oka ek olarak hançer taşıması gibi. Çok tercih edilen bir silah değildir, tüm silahlar arasında en çok tercih edilen silah mızraktır.
-Savaşta kullanılan taktiklerin teknoloji ile ilişkisi
Eski Anadolu uygarlıklarında, çok gelişmiş taktikler yoktu. Çünkü silah seçenekleri ve saldırma yöntemleri azdır. Ancak askerlerin dağılışı sık olarak arabalarda mızrakçılar ve okçuların beraber gitmesidir. Böylece hem yakın mesafede savaşabilecek, hem de uzak mesafeden savaşabilecek askerleri olur. Ancak arabaların kullanıldığı, kalabalık savaşlarda okçular çok fazla avantaj sağladığı için sık kullanılırlar. Okçular kadar mızrakçılar da avantajlıdır. Mızrağın mislinin geniş olmasından dolayı atların hareketlerine engel oluyor. Böylece büyük bir mızrakçı birliği oluşturunca mızraklarıyla atlılara karşı savaşabilecek bir savunma kurabiliyorlardı.
III) Savaşın Tanrıları
Anadolu uygarlıklarında çok sık ön plana çıkan savaşçılar olmasa da Kadeş Savaşı'nda Mısırlıları yöneten II. Ramses ve Hititleri yöneten II. Muvatalli savaşta ileri gelen komutanlardır.
II. Ramses
II. Ramses, (d. MÖ 1302 – ö. MÖ 1212). Antik Mısır'da, 19. Hanedan firavunlarından biridir.
16 yaşındayken babası I. Seti, Ramses'i veliahtı olarak seçmiştir. 20'li yaşlarının başında tahta geçen Ramses Mısır'ı MÖ 1279'dan MÖ 1213'e kadar, tam altmış altı yıl yönetmiştir. 99 yaşına kadar yaşadığı rivayetleri bulunmakla birlikte, 89, 90 ya da 92 yaşında öldüğü tahmin edilmektedir. Kadeş savaşında ise tanrı Amon'un ilahi gücü ile Hititlerin 43.500 kişilik ordusuna karşı başarı kazandığı söylenir.
Isimleri
-Yasa'nın çok sevdiği güçlü boğa
-Yabancı ülkeleri kıskıvrak bağlayan Mısır'ın koruyucusu
-Işığın seçtiği kişi,çünkü Yasa güçlüdür.
-Büyük zaferler elde etmiş ordulardan yana zengin
-Işığın Oğlu Ramses
-Büyük Ramses
Yaşam Süreci